JEF AERTS’İN MAVİ KANATLAR’INA DAİR

JEF AERTS’İN MAVİ KANATLAR’INA DAİR

Şükran Varol Kır

Farkındalık yaratmak için bazı kitaplarda başkahramanların özel gereksinimli bireyler arasından seçildiğine çoğu kez şahit olmuşuzdur. Jef Aerts’in ödüllü kitabı Mavi Kanatlar, okurun dikkatini tam da bu noktaya çekiyor. Özel gereksinimli Jadran, küçük olmasına rağmen her zaman ona abilik yapan küçük kardeş Josh ve Filizcik adını verdikleri yaralı turna kuşu. Bu üç kahraman okurların kalbine girip onları empati kurmaya davet ediyor.

Jadran’la orman yolunda kim önce göle varacak diye yarışıyorduk. Abim kauçuk çizmeleriyle önden koşuyordu. Onun kazanmasına izin veriyordum. Herkes Jadran’ın kazanmasına izin verirdi. Bir yavrukurt gibi güçlüydü ancak büyük, sırık gibi vücudu yavaştı.

Kaybetmeyi kabullenemezdi bir de.

Jadran, göl kıyısında bulduğu yaralı turna kuşuna uçmayı öğretmek ve Güney’e göç eden ailesine kavuşturmak isteyen on altı yaşında iri bir çocuktur. Bu yüzden kardeşi Josh ona Dev der ama Jadran’ın asıl büyüklüğü kocaman sevgi dolu masum bir kalbe sahip olmasındandır.

Annelerinin tüm itirazına karşın Filizcik’i eve götürüp onu iyileştirmek isteyen iki kardeşin en büyük hayali turna kuşunu ailesiyle buluşturmaktır. Jadran, çok küçük bir çocukken anne ve babası müzikalde dans eder, hayatlarını bu iş sayesinde idame ettirirler. Çift, Rusya’dan iyi bir teklif alır. Annesi, özel gereksinimli Jadran ve henüz çok küçük olan Josh’un artık yerleşik bir düzenleri olmaları gerektiğini söyler. Bir anne olarak belki de kariyerinin zirvesindeyken çocukları için hayatının en önemli fırsatından vazgeçer. Bu tartışmalar yaşanırken küçük Jadran’ın kafasının içinde hep aynı cümle yankılanır ‘Hepsi, benim suçum. Her şey her zaman benim suçum’

‘Kes artık Dev. Eskiye ait hoş bir şey anlat. Ben henüz küçük bir çocuktum o gittiğinde ama sen daha iyi hatırlamalısın.’

Babası artık Jadran’ın hatıralarında kalan bir resimdir. Josh ise babasıyla ilgili hiçbir şey hatırlamamaktadır. O günden sonra annesi müzikalde kullandığı mavi tüylerden oluşan kanatlarını bir daha görmek istemez. Jadran, Filizcik’e uçmayı tekrar öğretmek için annesinin mavi kanatlarını bodrumdan bulup çıkarır. Jadran, zaman zaman davranışlarının kendine ve çevresine zarar verebileceğini düşünemez. Kardeşiyle inatlaşıp yangın merdivenine çıkar ve Josh’un uçacağını düşünerek onu boşluğa iter. Aşağıya düşen Josh’un bacağı üç yerinden kırılınca annesi Jadran’ı Mekan denilen bir rehabilitasyon merkezine yatılı olarak gönderme kararı alır. Bunu kabul etmeyen Jadran’ın ise tek derdi Filizcik’i ailesine kavuşturmaktır. Bu yolculukta elbette bacağı alçılı olmasına rağmen kardeşi onu yalnız bırakmaz. Jadran, Josh ve Filizcik evden ayrılırken aynı evde yaşadıkları Yasemin’in haberi olur, cep telefonunu onlara verir.

Bu yolculuk, iki kardeşin babalarına duydukları özlemi de gözle görülür hale getirir. Anneleri ve rehabilitasyon merkezi görevlisi Mika iki kardeşi bir şekilde bulur. Anneleri, bu yolculuğu tamamlamaları için onlarla birlikte en yakın göç istasyonuna doğru yola çıkar. Aslında bu yolculuk geçmişe yapılmış bir yolculuktur. Mavi kanatlar sayesinde anneleri geçmişiyle hesaplaşır ve yaralarını iyileştirmek için Jadran ‘la Josh’a sıkı sıkı sarılır.

Yaralı bir turna kuşu aracılığıyla özel gereksinimli bireylerin yaşamlarındaki zorlukları bu kez ailelerinin gözünden okuyoruz. Yazar, sayfalar arasına empati kurma ve farkındalık kazanma gibi değerleri özenle yerleştiriyor. En önemlisi de masum, sevgi dolu bir kalbin yolculuğunu bir çift mavi kanadın ucuna bağlayıp minik okurları oradan oraya peşinden sürüklüyor. Erhan Gürer çevirisi ve Timaş Yayınları etiketiyle çıkan kitabın hem çocuklara hem yetişkinlere farklı bakış açıları kazandırdığı muhakkak.

Jef Aerts Kimdir?

Çocuk kitaplarıyla tanıtan Jef Aerts, 1972 Belçika doğumludur. Kitapları 15 dile çevrilmiştir. Mavi Kanatlar, İngilizce, Almanca ve Slovence dillerinde yayımlanmıştır. Zilveren Griffel 2019, Laureate Ibby Honour List 2020, Nomination Children’s and Youth Jury 2020 ve KIMI-Siegel 2020 ödüllerini almıştır